Aardappelveredeling, rasintroductie en teelt 2023

De drie regionale aardappelkwekers verenigingen (AKV’s) bieden de Cursus Aardappelveredeling en teelt in 2023 opnieuw aan. Naast diverse aspecten rond de veredeling, en rasintroductie maken de teelt-technische onderwerpen ziekten en gebreken onderdeel uit van het cursuspakket. Deze cursus, gestart in 2008 in het kader van het Bioimpuls Veredelingsproject, heeft sinds 2014 een vaste plaats in de aardappelsector gekregen.  

Voor wie?

De cursus is geschikt voor zowel beginnende als ervaren aardappel-(hobby)kwekers uit de gangbare en biologische landbouw. Ook aardappeltelers en andere aardappeldeskundigen geïnteresseerd in de achtergronden en de verschillende fasen van het aardappelkweken en het opstellen van een gedegen teeltadvies zijn van harte welkom. Zowel biologische-  als gangbare telers, aspirant en professionele kwekers hebben door de jaren heen de cursus gevolgd. Maar ook andere belangstellenden die kennis willen uitwisselen over de veredeling en marktintroductie maken deel uit van de doelgroep.

Docenten

Docenten zijn Jacob Eising en Jeroen Vermue (Aeres Hogeschool), beide met een rijke ervaring in zowel aardappelkweken, teelt-technische aspecten als onderwijs. De cursus wordt gecoördineerd door Pietie Pollema (Vereniging Fries-Groningse Aardappelkwekers) en Frits Werkman (Vereniging van Drentse en Groninger Aardappelkwekers).

Waarom deze cursus?

Nederland kent binnen de aardappelveredeling een uniek ‘hobbykweek-systeem’ waarbij vooral aardappeltelers betrokken worden in de selectie van het kweekmateriaal, al dan niet in directe samenwerking met commerciële kweekbedrijven. Mede dankzij dit unieke aardappelhobbykweekmodel en de begeleiding tijdens de introductie van de nieuwe rassen, is de Nederlandse aardappelsector groot geworden. De bijdrage van hobby-kwekers is nog steeds van belang. Verdieping van kennis over de veredeling en teelt ondersteunt het selectiewerk en het rendement in de teelt.

Inhoud cursus 2023

• 24 januari, 13.00 – 16.30 uur. Dag 1: Introductie en context
  De geschiedenis van de aardappelveredeling in Nederland en de invloed van zowel de hobbykwekers als de professionele kweekbedrijven. Overzicht van de fasen in het veredelingsproces, de diverse kweekdoelen, de diverse marktsegmenten en de vooruitgang gerealiseerd door de veredeling. Welke ziekten spelen een rol bij de veredeling?
• 7 februari, 13.00 – 16.30 uur – Dag 2: Theorie en praktijk
  Basisbegrippen van de genetica: de (eenvoudige en polygene) overerving van eigenschappen en verschillen tussen diploïde en tetraploïde overerving. Wat is het verschil tussen kwalitatieve en kwantitatieve selectie? Hoe bedenk je een kruisingsprogramma? Hoe doe je dat nou concreet: kruisen, zaaien, pootgoed klaarzetten en poten? Hoe deel je proefvelden in, in binnen- en buitenland? Waarop selecteer je en in welk stadium? Bodem en bemesting in relatie tot proefvelden en selectie. Kennismaken met een aardappelveredelingsprogramma.
• 14 Februari, 13.00 – 16.30 uur. Dag 3: Nieuwe veredelingstechnieken
  Het ontrafelen van het DNA. De ontwikkeling en gebruik van (moleculaire) merkers. Hoe werken de (nieuwe) moderne technieken in de veredeling. Het verschil tussen de traditionele veredeling en de hybrideveredeling.
• 21 Februari, 13.00 – 16.30 uur. Dag 4: Marktintroductie en het opstellen van een (concept) teeltadvies
  Hoe introduceer je een ras in de markt? Hoe kies je een vertegenwoordiger? Hoe organiseer je de vermeerdering van een nieuw ras, het in vitro brengen en het produceren van miniknollen? Registratie van nieuwe rassen door de Raad voor Plantenrassen en Keuring & Certificering van kweekmateriaal en pootgoed door de NAK. Teelttechnische aspecten die van belang zijn voor een rasbeschrijving.
• 14 maart, 13.00 – 16.30 uur. Excursie: Praktisch veredelingsonderzoek
  Bezoek aan Wageningen University & Research. Uitleg over het gebruik van de moleculaire merkers in de praktijk. Uitleg over het Bioimpuls programma. Een veredelingsprogramma met de nadruk op Phytophthora resistentie. Een praktische aardappelveredelaar, werkzaam aan de universiteit vertelt over de diverse werkzaamheden in het kassencomplex bij de WUR.
• Nog te bepalen in juli. Excursie: Aardappelveredeling in de praktijk
  Bezoek aan een kweekbedrijf met daarbij aandacht voor selectie van kweekmateriaal in de praktijk. Bezoek aan het NAK stammencontrole- en ziekteherkenningsveld: keuring te velde in de praktijk.

Cursusmateriaal

U ontvangt een cursusmap met hand-outs, het kweekboek met achtergrondinformatie over het kweken en een certificaat van deelname.

Praktische informatie:

Datum en tijd: Vier theoriemiddagen op dinsdag 24 januari en 7, 14 en 21 februari 2023 van 13:00-16:30 uur
Locatie: Aeres Hogeschool, De Drieslag 4, 8251 JZ Dronten.
Dinsdagmiddag 14 maart een excursie naar Wageningen University & Research.
Tenslotte een excursie naar een kweekbedrijf en de proefboerderij van de NAK in juli.

Meer informatie en aanmelden: 

Voor informatie kunt u bellen met Pietie Pollema, 06-10784518. Aanmelden graag vóór 15 januari 2023 door een mail te sturen naar j.pollema@comveeweb.nl.
Na aanmelding ontvangt u een bevestiging van deelname, een deelnemerslijst om desgewenst te carpoolen en een factuur voor de kosten van deelname à € 450,- (inclusief kweekboek).

Foto: Jacob Eising