Winnaars Innovatieprijs Biologische landbouw 2023
Woensdag 19 januari zijn de prijswinnaars van de Ekoland Innovatieprijs 2023 bekend gemaakt op de Biobeurs als onderdeel van de Biokennisweek.
De vakjury beoordeelde de bedrijven op de criteria innovatie, originaliteit, effectiviteit, algemene toepasbaarheid, maatschappelijke acceptatie en duurzaamheid. In de prijzen vielen de bedrijven Arenosa uit Lelystad, De Vliervelden/Stadsboerderij uit Almere en Bi-Jovira uit Ooltgensplaat.
De jury hoopt dat daarmee meer boeren en tuinders kennismaken, leren en zichzelf verder door ontwikkelen van de innovaties van de genomineerden van 2023. De jury herdenkt en bedankt hierbij hartelijk Jaap van Westering van uitgeverij van Westering VOF – die helaas afgelopen zomer overleed - voor zijn jarenlange steun en de kans om innovatieve biologische boeren in het zonnetje te zetten. We bedanken ook hartelijk Annemieke Praamstra van uitgeverij van Westering VOF en wensen haar veel sterkte.
De jury is verheugd dat Stichting Innovatieprijs Biologische Landbouw, de juryleden, de Rabobank, Agrio als nieuwe uitgeverij van Ekoland, en Kopersporen de Ekoland Innovatieprijs mogelijk blijft maken. Zo kan de innovatie in de biologische sector verspreid worden naar meer agrarische ondernemers.
Zes juryleden
De jury van de Ekoland Innovatieprijs 2023 bestaat uit Mirjam Hilgeman (Rabobank), Kees van Zelderen (biologisch boer), Bart Fokkens (onafhankelijk lid), Maria van Boxtel (Land&co), Geertje Schlaman (BioAcademy) en Kees van Veluw (WUR/LBI). Dit jaar zaten de drie genomineerde bedrijven, wat innovatiekracht betreft, zeer dicht bij elkaar.
Derde prijs voor Arenosa
Arenosa viel in de prijzen vanwege hun duidelijke keuze voor telen, verwerken en vermarkten van bijzondere groenten zoals pastinaak aan de retail, en ontving de derde prijs. Het creëren, beantwoorden en begeleiden van een marktvraag met een groep van zelf gecontracteerde telers voor een uniek product geeft een sterke verbinding met die klanten in retail, industrie en voeding. De kennis over teelt, bewaring en prijzen geeft een waardevol netwerk van biologische telers van pastinaak. En biedt jaarrond werk aan een grote groep mensen. Arenosa maakt zo een uitstekend verdienmodel voor de boer en medewerkers mogelijk: een uniek voorbeeld van de vruchtbare samenwerking tussen boer en retail. Arenosa vermarkt met veel kennis en ervaring biologische pastinaak voor de retail en andere handelspartners. De familie van Geffen weet hiermee een vergeten groente als pastinaak succesvol te telen, te verwerken, op te slaan en te vermarkten. En vergeten groente als pastinaak regulier in het schap gelegd! De Stadsboerderij Almere met hun tweede locatie de Vliervelden kreeg de tweede prijs.
De stadsboerderij Almere wint tweede prijs
Tineke van den Berg, Tom Saat en hun team van de Stadsboerderij Almere werken al 25 jaar gestaag en consequent aan een zorgvuldige opbouw van de bodemvruchtbaarheid op hun biologisch-dynamisch beheerde gronden, onder andere door te kiezen voor eigen vleesvee voor mooi geprepareerde potstalmest op hun akkerbouw en vollegrondsgroenteteeltbedrijf. Die consequente inzet op bodemkwaliteit levert hoogwaardige producten met een lage stikstofgift. In combinatie met de Vliervelden, de tweede erflocatie met een unieke woon-werkgemeenschap, waar de publieksfunctie van De Stadsboerderij verder is uitgebouwd. Met wonen en werken op de boerderij biedt De Stadsboerderij een concreet voorbeeld van verbinding tussen stad en platteland en een antwoord op de woonopgave in Nederland. Bekijk hier de bedrijfsvideo.
Eerste prijs voor BI-JOVIRA
De eerste prijs van de Ekoland Innovatieprijs 2023 gaat naar BI-JOVIRA. Want: Cornelis Mosselman en zijn familie en team werken aan de broodnodige verandering in de landbouw en geeft met een radicale omslag een voorbeeld aan akkerbouwers in Nederland. Door van gangbare akkerbouw in een klap om te schakelen naar biologisch, met tegelijk een aanpak van compost, strokenteelt, vaste rijpaden, altijd wintergroen en niet-ploegen, laat Cornelis Mosselman zien dat opbouw van uitstekende bodemkwaliteit, gezonde gewassen en veel insecten en vogels mogelijk is. Innovatie in eigen machines waardoor onder andere ook oogsten op vaste rijpaden mogelijk is, laten zien dat het kan. Na jaren van flinke innovatie ook met een steeds beter economisch resultaat. BI-JOVIRA toont daarmee dat een omslag in de akkerbouw kan en verdient navolging.
BI-JOVIRA akkerbouwer Cornelis Mosselman investeert radicaal in bodemkwaliteit en biodiversiteit. Op zijn bedrijf BI-JOVIRA in het Zuid-Hollandse Ooltgensplaat voert hij in een keer vijf belangrijke veranderingen door: omschakelen naar biologisch als basis en dan extra stappen door teelt op vaste rijpaden, strokenteelt, altijd wintergroen en niet-ploegen. Na het wegnemen van onderdrukkers van biodiversiteit als kunstmest en bestrijdingsmiddelen kan Cornelis Mosselman nu opbouwen, is zijn stellige overtuiging. De eigenwijze aanpak van de ondernemer die plezier heeft in het uitdenken van systemen en de theorie en de praktijk te verbinden, resulteert in nieuw ontwikkelde, eigen machines – aangepast aan het systeem van BI-JOVIRA. Zo is BI-JOVIRA het enige bedrijf dat ook op vaste rijpaden oogst, een innovatie die de bodemverdichting in het teeltbed voorkomt. Voorbeelden zijn een unieke aardappelkistenrooier die naar achteren rooit, een zelf ontworpen kistendrager met een roterende as voor meerdere kisten en een speciaal gietsysteem om opkomende zaden precies genoeg te beregenen. Eigen Bokashi compost en de toevoeging van compost thee moeten de bodem verder versterken. De teelt in stroken is praktisch opgelost op BI-JOVIRA, Cornelis Mosselman koos zes familiegroepen van gewassen in ruim 400 stroken van 3 meter breed plus rijpaden en 400 meter lang. BI-JOVIRA werkt ook actief aan verbinding met burgers, onder andere door zelf oogsten van een strook.
Resultaten zijn er in de vorm van een kruimige bodemkwaliteit en een groeiend organisch stofgehalte. Ook het vertrouwen in ‘dat de natuur het oplost’, groeit. Dat is ook te zien op BI-JOVIRA, waar bijvoorbeeld een opkomende muizenplaag werd opgelost door de zilverreigers, en slakken worden opgegeten door de stinkende kortschildkevers in de lossere grond. Voor de radicale keuzes om ecologie leidend te maken op BI-JOVIRA en de zelf-ontwikkelde mechanisatie ondersteunend te maken, verdient Cornelis Mosselman van BI-JOVIRA de eerste prijs. Bekijk hier de bedrijfsvideo.
Foto: Dick Boschloo