Inspiratiedag BioAcademy: een kleine groep kan het verschil maken

Met een kleine groep bevlogen mensen kan je grote doelen bereiken. Dat is de les die de BioAcademy-partners kunnen halen uit de Inspiratiedag in Zeewolde. Volgens Eerste Kamerlid Niko Koffeman krijgt een groep van enkele procenten van de samenleving in goede samenwerking belangrijke veranderingen gedaan.

Koffeman was spreker op de Inspiratiedag van 24 november. Hij wees in zijn verhaal over de ontwikkeling van de Vegetarische Slager op de impact die je met een relatief klein aandeel van de markt of de samenleving kunt hebben. Hij wees op de studie van politicologe Erica Chenoweth. Volgens haar is in het geval van belangrijke zaken als rassengelijkheid een groep van 3,5 procent van de samenleving al doorslaggevend geweest om het kantelpunt te bereiken. Tijdens de presentatie van Koffeman ging het over de Vegetarische Slager en hoe een paar mensen de ontwikkeling van nieuwe producten sterk kunnen stimuleren. Een ander voorbeeld dat hij noemde is de snelle groei van de politieke partij SP, die in een paar verkiezingen steeds verdubbelde in aanhang. Koffeman stelt dat daarvoor een helder doel geformuleerd moet worden. Kleine bewegingen hebben een gevoel van achterstand bij het veroveren van de maatschappij, maar moeten zich niet laten tegenhouden door zich veilig in eigen kring te houden, te grote idealen te hebben en te weinig budget om dat waar te maken. „Je moet iets bedenken waardoor mensen geboeid raken door je boodschap.” Koffeman kwam uit de reclamewereld, maar verkoos het te werken voor ideële fondsen. Hij was een wervende kracht achter Bont voor Dieren, Wakker Dier en gaat samen met zijn partner in de Vegetarische Slager nu verder in een project om melk te maken uit plantaardige bron, zonder koeien.

Hoog doel

Het kan geen kwaad om je doel hoog te stellen, zegt de senator: „Wij wilden de grootste slager worden.” Nadrukkelijk wilden ze niet de grootste producent van vleesvervangers worden, maar de vleesproducenten voorbijstreven. „Als je je doel maar hoog genoeg stelt, hoef je niet ieder jaar daar opnieuw iets in bij te stellen.” Het plantaardige vlees van de Vegetarische Slager werd derde in de gehaktballenwedstrijd van de Telegraaf en de gerookte palingsalade won het van echte paling in een wedstrijd. Ondertussen zette het bedrijf de eigen producten met opvallende reclameleuzen op de markt. ‘Bedrieg je man minstens twee keer per week’, was een leus. Vervang dierlijk vlees twee maal per week voor plantaardig, zonder het te vertellen aan je partner, was de boodschap. De Vegetarische Slager gebruikte daarbij consistent een stijl uit de jaren 1920, art nouveau of art deco.Publiek meekrijgen Door sceptici aan je kant te krijgen en ambassadeurs van je idee te winnen onder consumenten, kan je meer aandacht en ruimte voor je idee krijgen. Kritische journalisten en topkoks droegen bij aan de acceptatie van het vleesalternatief. Koffeman noemt het beleefmarketing, waarbij mensen hun ervaringen met zijn product gingen delen met hun vrienden en kennissen en erover gingen schrijven op social media. Unilever nam de Vegetarische Slager over. De bedenkers van het concept zijn niet bang dat daarmee hun product weg is of de verdere ontwikkeling zal verwateren. „Het bedrijf wil voor elk product dat ze maken een vegetarisch alternatief hebben. Het heeft ook potentie. Met de Gehacktballetjes in Satésaus van ons hebben ze een aandeel van 30 procent in het schap waar ze staan, terwijl de rest allemaal vlees is. Met de melk van ‘Those Vegan Cowboys’ willen we de melkveehouderij zonder koeien gaan doen. Kaasmakers hebben al interesse, omdat ze hun CO2-uitstoot willen verlagen.”

Reacties

Michael Wilde van Bionext vindt de boodschap van Koffeman hoopgevend. Hij concludeert uit de Inspiratiedag dat de kleine biosector met een belangrijke missie veranderingen kan initiëren.Dat de Europese Unie naar 25 procent biologisch wil en dat de maatschappij groeiende sympathie voor biologische productie heeft, helpt om dit doel dichterbij te brengen. Bert van Ruitenbeek van Stichting Demeter sluit zich daarbij aan: „Wij hebben een totaaloplossing met een paar heldere proposities. We kunnen die Persoonlijk Relevante (PR) boodschap uitdragen.” Voorzitter Edith Lammerts van Bueren van de BioAcademy wil graag het verhaal van Niko brengen aan een groter publiek. Zij denkt dat we uit het verhaal leren dat je grote veranderingen in een systeem kunt brengen. Bert van Ruitenbeek onderstreept dat en vat het samen: „Dit was een inspiratiemeeting. Zorg dat je inspiratie houdt! Als je niet geïnspireerd bent, kan je het niet doorgeven. Het gangbare systeem kraakt in zijn voegen. Vanuit de klimaatopgave hebben we het nodig om samen met boeren ketens te maken. Gezondheid is een leidend begrip. Dat kan je niet maken in een giftig systeem.”

Tekst en foto's: Jorg Tönjes